Colette

Image Source YVES BONNEFOY Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΩΡΑ (απόσπασμα) Η ευτυχία δεν μου χαμογέλασε ποτέ στη γη τούτη επάνω. Πού πάω; Μες στα όρη τούτα ψάχνω Τη σιωπή, την ειρήνη της καρδίας. Αυτή είν’ η πατρίδα μου, Να περιπλανηθώ δεν πρόκειται άλλο πια μακριά της. Ολούθε οι κορφές γλαυκές ξαναγίνονται σαν τον αιθέρα, Και θα σου πω αντίο; Όχι, ποτέ μην πάψει Ποτέ να κελαρύζει το νερό, να ξανανθίζει το χορτάρι! Μετάφραση από τα γαλλικά: Νικολέττα Σίμωνος

William Stafford (1914-1993)  Photo source ΟΥΙΛΙΑΜ ΣΤΑΦΟΡΝΤ ΟΤΑΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΑ ΤΗ ΜΟΥΣΑ ΜΟΥ Την κοίταξα στα γρήγορα κι έβγαλα τα γυαλιά μου – τραγούδαγαν ακόμη. Σαν τζίτζικας τερέτισαν στο τραπεζάκι του καφέ κι έπειτα σίγησαν. Πρόβαλε η φωνή της σαν καμπάνα και το ηλιόφως ευθύς διεθλάσθη. Ένιωσα το ταβάνι τής αψίδας να παίρνει τη μορφή κι ήξερα πως τ' ακρόνυχα κει πάνω αλλιώς αισθάνονταν ό,τι αγγίζαν. «Εγώ είμ' ο δικός σου τρόπος αντίληψης των πραγμάτων», είπε. «Σαν μ' αφήσεις να ζήσω πλάι σου, κάθε σου βλέμμα στον κόσμο γύρω σου δεν θα 'ναι πια παρά ένα είδος σωτηρίας». Κι εγώ της έπιασα το χέρι. Επίμετρο: Ο Ουίλιαμ Στάφορντ (Κάνσας, 1914 – Όρεγκον, 1993) ήταν Αμερικανός ποιητής, πατέρας του επίσης ποιητή και δοκιμιογράφου Κιμ Στάφορντ. Καταγόμενος από εύπορη οικογένεια, είχε πασιφιστική δράση και ήταν «ένας εκ των ήσυχων της γης», όπως χαρακτήριζε ο ίδιος τον εαυτό του. Δίδασκε στο Lewis & Clark College του Όρεγκον έως και την συνταξιοδότησή του το 1980 και εξέδωσε τη...

KOFI AWOONOR (1935-2013) ΚΟΦΙ ΑΒΟΥΝΟΡ ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΘΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΣ Κάποτε, ο πόνος και η θλίψη επιστρέφουν κυρίως τη νύχτα. Θα θρηνήσω ξανά και ξανά αύριο για τη μνήμη ενός θανάτου προαναγγελθέντος. Θα θρηνήσω ξανά αύριο θα διαλέξω ένα λουλούδι από τον κήπο θα ακούσω τα πουλιά πάνω στο δέντρο. 
Θα θρηνήσω ξανά αύριο για έναν πόνο που μεγαλώνει έναν πόνο της μοναξιάς μου φίλο σ’ ένα κρεβάτι άδειο από καιρό, από επιλογή· θρηνώ ξανά αυτός ο θρήνος αμνημόνευτος για τούτο τον πόνο τούτο το βάρος κάτω από το οποίο τυλίγομαι και πενθώ Χθες να πάω δεν μπόρεσα για το υποχρεωτικό περπάτημά μου, έτσι την ώρα ξόδεψα για να θυμηθώ τα μονοπάτια, τα δέντρα τα πουλιά, το περιστασιακό γρύλισμα του σκύλου τα καφετιά πρόβατα σ’ έναν παγιδευμένο κάμπο το νανούλικο δέντρο μάνγκο φορτωμένο καρπούς τα αρειανά φοινικόδεντρα ψηλόλιγνα και ευθυτενή τα πεύκα φρουροί να λικνίζονται σ’ ένα απόμακρο χωράφι. Πιστεύω στην πιθανότητα της ελευθερίας στον ερχομό των μελισσών το θέρος στους ήπιους χειμώνες και στους τυφώνες το...

  Christopher Logue (1926-2011) © Mark Gerson / National Portrait Gallery, London CHRISTOPHER LOGUE ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ Γέρασα πια. Τίποτα δε με ενδιαφέρει. Έπειτα, Δεν είμαι και πολύ έξυπνος, Κι οι ιδέες μου Δεν έχουν ταξιδέψει παρά Ίσαμε τις πατούσες μου. Με ρωτάς: Ποια είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο ευτυχία; Δυο πράγματα: Το να αλλάζω γνώμη όπως αλλάζω μία πένα για ένα σελίνι· Και, Το ν’ ακούω Της κοπελίτσας Τη φωνή Που τραγουδάει διασχίζοντας την κατηφόρα Αφού πρώτα μ’ έχει ρωτήσει το δρόμο. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος  

Μαίρη Όλιβερ (1935-2019) ΜΑΙΡΗ ΟΛΙΒΕΡ ΣΗΜΕΡΑ Σήμερα πετάω χαμηλά και δε βγάζω άχνα. Αφήνω όλα τα βουντού της φιλοδοξίας κοιμισμένα. Ο κόσμος προχωρά όπως πρέπει, οι μέλισσες στον κήπο αφήνουν κάποιο βουητό, τα ψάρια χοροπηδούν, τα μυγάκια καταβροχθίζονται. Και πάει λέγοντας. Μα εγώ παίρνω ρεπό. Ήσυχη σαν το φτερό. Παραμένω ακίνητη παρόλο που στην πραγματικότητα διανύω μια απόσταση τρομακτική. Ηρεμία. Μία εκ των πυλών που σε μπάζουν στο ναό. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος

Ζακ Πρεβέρ (1900-1977)  Πηγή φωτό JACQUES PRÉVERT ΠΕΛΩΡΙΟΣ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΝΟΣ Πελώριος και κόκκινος Πάνω από το Γκραν Παλαί Ο χειμωνιάτικος ήλιος εμφανίζεται Κι εξαφανίζεται Σαν κι αυτόν η καρδιά μου θα εξαφανιστεί Και όλο μου το αίμα θα φύγει Θα φύγει να σε ψάξει Αγάπη μου Ομορφιά μου Και να σε βρει Εκεί όπου βρίσκεσαι. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος

Seated close to the evening fire, old man Gray Mountain, 91, told his small grandchildren legends about the early days of the Navajo people. Leonard McCombe The LIFE Images Collection/Shutterstock https://www.life.com/history/navajo-heritage-photos/ Στην ομορφιά ας περπατώ Ολημερίς ας περπατώ Μες στον κύκλο των εποχών ας περπατώ Όμορφα θα ’χω ξανά Όμορφα πουλιά, Όμορφα χαρούμενα πουλιά Στο μονοπάτι το στρωμένο με τη γύρη ας περπατώ Με τις ακρίδες γύρω από τα πόδια μου ας περπατώ Με τ’ αγιάζι γύρω από τα πόδια μου ας περπατώ Με την ομορφιά ας περπατώ Με την ομορφιά εμπρός μου ας περπατώ Με την ομορφιά πίσω μου ας περπατώ Με την ομορφιά πάνωθέ μου ας περπατώ Με την ομορφιά κάτωθέ μου ας περπατώ Με την ομορφιά ολόγυρά μου ας περπατώ Στα γηρατειά, σε μονοπάτι ομορφιάς σαν τριγυρνώ, με ζωντάνια, ας περπατώ Στα γηρατειά, σε μονοπάτι ομορφιάς σαν τριγυρνώ, ζώντας ξανά, ας περπατώ Τετέλεσται στην ομορφιά. Τετέλεσται στην ομορφιά. Μετάφραση: Νικολέττα Σίμωνος

Jacques Prévert (1900-1977) JACQUES PRÉVERT ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΙΟΥΝΤΑΙ Τα παιδιά που αγαπιούνται φιλιούνται όρθια Με τις πλάτες στις πόρτες της νύχτας Κι οι περαστικοί τα δείχνουν με το δάχτυλο Μα τα παιδιά που αγαπιούνται Δεν είν’ εκεί για κανέναν Κι είναι μονάχα ο ίσκιος τους Που τρέμει μες στη νύχτα Προκαλώντας την οργή των περαστικών Την οργή, την περιφρόνηση, τα γέλια και τον φθόνο τους Τα παιδιά που αγαπιούνται δεν είν’ εκεί για κανέναν Είν’ αλλού πολύ πιο μακριά απ’ τη νύχτα Πολύ πιο ψηλά απ’ τη μέρα Μες στο εκθαμβωτικό φως της πρώτης τους αγάπης Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος

  AMIN MAALOUF (1949 - ) ΑΜΙΝ ΜΑΑΛΟΥΦ ΟΙ ΕΡΑΣΤΕΣ ΤΗΣ PONT-NEUF Θα ΄πρεπε να ΄χα δυο καρδιές, αναίσθητη η πρώτη, η δεύτερη διαρκώς ερωτευμένη, τούτη τη δεύτερη θα εμπιστευόμουν σ’ εκείνες για τις οποίες χτυπά, και με την άλλη θα ζούσα ευτυχισμένος. Μετάφραση: Νικολέττα Σίμωνος

Rose Ausländer (1901-1988)  Source ΡΟΖΕ ΑΟΥΣΛΕΝΤΕΡ ΤΟ ΑΗΔΟΝΙ ΜΟΥ Κάποτε η μάνα μου ήταν ελαφίνα. Τα χρυσοκάστανα μάτιαη χάρη έμειναν μαζί της από την εποχή εκείνη της ελαφίσιας της ζωής. Να τη, λοιπόν μισή άγγελος μισή άνθρωπος – και στη μέση μάνα. Όταν τη ρώταγα τι θα ‘θελε να ήταν: «έν’ αηδόνι», μου ‘λεγε. Τώρα είν’ ένα αηδόνι η μάνα μου. Κάθε νύχτα την ακούω στον κήπο του άγρυπνου ονείρου μου. Τραγουδά τη Σιών των προγόνων την πάλαι ποτέ Αυστρία τραγουδά τα βουνά τραγουδά και τα δάση οξιάς της Μπουκοβίνας. Νανουρίσματα μου τραγουδάει κάθε νύχτα το αηδόνι μου στον κήπο του άγρυπνού μου ονείρου. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος Α΄ δημοσίευση:  Θράκα

Mary Oliver (1935-2019),  Source MARY OLIVER ΑΓΡΙΟΧΗΝΕΣ Δεν χρειάζεται να είσαι καλός. Δεν χρειάζεται να διανύεις γονυπετής εκατό μίλια μες στην έρημο, μετανοώντας. Το μόνο που χρειάζεται είναι ν΄ αφήσεις το τρυφερό ζώο του κορμιού σου να αγαπά ό,τι αγαπά. Πες μου για την απόγνωση, τη δική σου, και θα σου πω για τη δική μου. Εν τω μεταξύ ο κόσμος προχωρεί. Εν τω μεταξύ ο ήλιος και τα διάφανα βότσαλα της βροχής  διασχίζουν τα τοπία, πάνω απ΄ τα λιβάδια και τα βαθύρριζα δέντρα,  τα όρη και τα ποτάμια. Εν τω μεταξύ οι αγριόχηνες, ψηλά στον καθαρό καταγάλανο αιθέρα,  τραβούν και πάλι για το σπίτι. Όποιος και να ΄σαι, όση και να ΄ναι η μοναξιά σου,  ο κόσμος προσφέρει εαυτόν στην φαντασία σου,  σαν τις αγριόχηνες σε καλεί, σκληρός και συναρπαστικός - τη θέση σου αναγγέλλοντας ξανά και ξανά  στην οικογένεια των πραγμάτων. Από τη συλλογή Dream Work (1986) Επίμετρο: Η Μαίρη Όλιβερ υπήρξε αμερικανίδα ποιήτρια, γεννημένη το 1935 στο Κλήβελαντ του Οχάιο. Έχει βρα...

  Etel Adnan in New York, 1979 Photograph: Simone Fattal, Source IV. Κανείς δε σου ζήτησε να γίνεις φόβου άγγελος πόσο μάλλον άγγελος θανάτου Το μόνο που θέλαμε ήταν να ’ναι το δέρμα σου τόσο απαλό όσο η θάλασσα ένα απόγεμα του Οκτώβρη στη Βηρυτό του Λιβάνου ανάμεσα σε δυο εμφύλιους Ήρθες με μια χούφτα πόνο κι ένα χαμόγελο που άνοιξε τη γη κάτω από τα πόδια μου όπως κάνει ο σεισμός όταν σμίγουνε δυο άνθρωποι. Από την ενότητα “Love Poems”, στην ανθολογία Women of the Fertile Crescent: An Anthology of Modern Poetry by Arab Women (1978) Μετάφραση: Νικολέττα Σίμωνος Α' δημοσίευση:  Το Κόσκινο

Autumn, Portrait of Lydia Cassatt, 1880  Mary Cassatt (1844-1926),  Source AMY LOWELL ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ Όλη τη μέρα κοίταγα τα πορφυρά τα φύλλα Καθώς το κλήμα άφηναν κι έπεφταν στο νερό. Και τώρα φεγγαρόλουστα να πέφτουν συνεχίζουν Μα κάθε φύλλο απόψε γαρνιρισμένο είναι με κρόσσι αργυρό… Μετάφραση: Νικολέττα Σίμωνος Α΄ δημοσίευση:  Θράκα

Amy Lowell (1874-1925),  Source AMY LOWELL ΑΠΟΥΣΙΑ Άδειο το φλιτζάνι μου απόψε, Κι είν’ οι μεριές του στεγνές και κρύες, Καθώς το χαϊδεύει τ’ ολόδροσο αεράκι που Αθώρητα μπαίνει απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο. Κενό και άδειο, πάλλευκο λάμπει στο σεληνόφως. Γιομάτη η κάμαρα με την αλλόκοτη ευωδιά Που αναδύουν τα άνθη της γλυσίνας. Στου φεγγαριού λικνίζονται το φέγγος Κι ανάερα χτυπούν στης κάμαρας τον τοίχο. Μα το φλιτζάνι της καρδιάς μου παραμένει ατάραχο, Και αδειανό, και κρύο. Σαν έρθεις, κατακόκκινο Και σύγκορμα παλλόμενο Από αίμα ξεχειλίζει, Της καρδιάς αίμα προς πόση ολόδική σου· Με αγάπη να γεμίσεις το στόμα σου Και με τη γλυκόπικρη γεύση μιας ψυχής. Μετάφραση: Νικολέττα Σίμωνος Α΄ δημοσίευση:  Θράκα

José Martí (1853-1895) ΧΟΣΕ ΜΑΡΤΙ   ΚΑΛΛΙΕΡΓΩ ΕΝΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ ΛΕΥΚΟ Καλλιεργώ ένα τριαντάφυλλο λευκό τον Ιούλη όπως και τον Γενάρη ο φίλος ο ειλικρινής για να το πάρει που μου τείνει το χέρι του τ' αληθινό. Και για κείνον τον σκληρό που μου ξεσκίζει την καρδιά με την οποία ζω, ούτε γαϊδουράγκαθα μήτε τσουκνίδες καλλιεργώ· καλλιεργώ ένα τριαντάφυλλο λευκό. Μετάφραση: Νικολέττα Σίμωνος

Pierre Reverdy (1889-1960) PIERRE REVERDY ΑΡΓΑ ΜΕΣ ΣΤΗ ΖΩΗ Είμαι σκληρός Είμαι τρυφερός Κι έχασα τον καιρό μου Να ονειρεύομαι χωρίς να κοιμάμαι Να κοιμάμαι περπατώντας Παντού απ’ όπου πέρασα Βρήκα την απουσία μου Δεν είμαι πουθενά Παρά μέσα στο τίποτα μονάχα Μα κουβαλώ κρυμμένο στο μέρος το ψηλότερο των σπλάχνων μου Στο μέρος όπου ο κεραυνός τόσο συχνά χτυπάει Μια καρδιά όπου η κάθε λέξη έχει αφήσει την πληγή της Κι απ’ το παραμικρό της σάλεμα στραγγίζει η ζωή μου. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος Α' δημοσίευση:  Αλωνάκι της ποίησης

Attilio Bertolucci (1911-2000) ATTILIO BERTOLUCCI ΤΟ ΡΟΔΟ ΤΟ ΛΕΥΚΟ Για σένανέ θα κόψω το ύστατο ρόδο του κήπου, το ρόδο κείνο το λευκό που με την πρώτη ανθίζει την ομίχλη. Μέχρι χτες τις αδηφάγες μέλισσες μουσαφιραίες είχε, μα είν’ ακόμα τόσο γλυκό που να ριγεί σου κάνει την καρδία. Είν' το πορτρέτο σου στην ηλικία των τριάντα, αφηρημένη ελαφρώς, όπως θα είσαι τότε σε κείν' την ηλικία. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος

Kofi Awoonor (1935-2013) KOFI AWOONOR ΠΡΟΣ ΜΙΑΝ ΑΥΓΗ ΝΕΑ Κάποιες φορές, τη μοίρα στο φύλλο διαβάζουμε το πράσινο με τα δάχτυλα το λείο θωπεύουμε πολύτιμο ξύλο των πανάρχαιων δέντρων μας· κάποιες φορές, και το ηλιοβασίλεμα ακόμα σαστίζει, καθώς αναζητάμε τα νήματα που κινάν προς τα εμπρός τα σύννεφα, τον συνδυασμό εκείνο των χρωμάτων με τους πολλαπλούς σχεδιασμούς που ο εν αρχή καλλιτέχνης εναρμονίως συνταίριαξε Πήραν και πάλι να χορεύουν στους δρόμους οι γέλωτες οι παιδικοί αντηχούν μες στο σπίτι Στην ακροθαλασσιά, τα σύνωρα χαλάσματα από τις τελευταίες καταιγίδες τον πλούτο θυμίζουν των προγόνων λεηλατημένο υπεξαιρούμενο ενεχυριασμένο από κάποιον προπάππο απερίσκεπτο που σαν λόρδος ζούσε και τις επερχόμενες γενιές οδήγησε στην απόγνωση και τον αφανισμό * Μα ποιος λέει πως τελείωσε ο χρόνος μας πως ο φερετροποιός κι ο νεκροθάφτης είναι ήδη σε συνεννόηση ή πως οι ιεροκήρυκες πήραν να αερίζουν τα ράσα τους κι η χορωδία μαζί με τους τυμπανιστές αρχίνησαν τις πρόβες; Όχι· όπου ο σκώληκας τ...

  Alda Merini (1931-2009) ALDA MERINI Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΟΥΣ ΠΟΝΟΥΣ ΜΑΖΕΥΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΧΑΜΟΓΕΛΑ Ο Ποιητής τους πόνους μαζεύει και τα χαμόγελα και τ’ ακουμπά μαζί μ’ όλες του τις μέρες σ’ ένα χέρι απλωμένο για να δίνει, σ’ ένα χέρι που συγχωρεί γιατί του Θεού βλέπει την καρδία. Μα η πόλη είναι θλιμμένη γιατί κανείς δε σκέφτεται πως τα άνθη του Ποιητή θάλλουν για να ζούνε περισσότερο μέσα στης χάριτος τους στενάχωρους δρόμους. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος

Louis Calaferte (1928-1994) LOUIS CALAFERTE ΠΟΙΗΜΑ Μισήστε όποιον δεν ανήκει στη φυλή σας. Μισήστε όποιον δεν έχει την πίστη σας. Μισήστε όποιον δεν ανήκει στην ίδια με σας κοινωνική θέση. Μισήστε, μισήστε και μισητοί θα καταντήσετε. Του μίσους έπεται η σταυροφορία. Είτε θα σκοτώσετε είτε θα σκοτωθείτε. Όπως και να ’χει, θα ’στε εσείς του μίσους σας τα θύματα. Ο κανόνας έχει ως εξής: Δεν δύναται κανείς να ’ναι μονάχος του ευτυχής. Αν ο πλησίον σας δεν είναι ευτυχισμένος, ούτε κι εσείς θα είστε ευτυχείς, Αν ο πλησίον σας δεν έχει μέλλον, μέλλον δεν θα ’χετε ούτε κι εσείς, Αν ο πλησίον σας ζει μες στην πίκρα, μέσα στην πίκρα θα ζείτε κι εσείς, Αν ο πλησίον σας δεν αγαπιέται δεν θ’ αγαπιέστε ούτε κι εσείς. Ο κόσμος είμαστε όλοι εμείς, ή τίποτα. Aνέπαφη αφήνει την αιωνιότητα τού εγωισμού σας το καταφύγιο. Αν ο πλησίον σας δεν υπάρχει, δεν υπάρχετε ούτε κι εσείς. Μετάφραση: Νικολέττα Μ. Σίμωνος Α' δημοσίευση:  Θράκα